తెలుగు లోగిళ్లలో దీపావళి శోభ

దీపావళి అనగానే మనసులో మొదట తళుక్కుమంటూ మెరిసేది వెలుగు. ఆ వెలుగు కేవలం దీపంలోని జ్యోతి కాదు, మనలోని చీకటిని పారద్రోలే ఆత్మజ్యోతి. ఈ పండుగ ప్రతి ఇంటిని ప్రకాశంతో నింపినా, అసలైన వెలుగు మనసులో వెలిగితేనే దానికి అర్థం ఉంటుంది. సంవత్సరమంతా అలసిపోయిన మనసుకు ఒక సేదతీరే విరామంలా దీపావళి వస్తుంది. పిల్లల నవ్వుల్లో, తల్లిదండ్రుల ఆశీర్వాదాల్లో, పొరుగువారి మమకారంలో ఈ పండుగ రంగులు వెదజల్లుతుంది. తెలుగు సంస్కృతిలో దీపావళి కేవలం ఒక శుభదినం కాదు, అది మన బంధాలను మరింత దగ్గర చేసే సందర్భం. ప్రతి దీపం మనలోని ఆశను వెలిగిస్తుంది, ప్రతి దీపం కొత్త ఉదయానికి ఆహ్వానం ఇస్తుంది. చీకటిని గెలిచే వెలుగుల పండుగగా దీపావళి, మన సమాజంలోని సానుకూలతకు ప్రతీకగా నిలుస్తుంది. ఈ వెలుగు మనలోని అంధకారాన్ని తొలగించి, మన విలువలను మళ్లీ గుర్తు చేసే శక్తి కలిగిన పండుగ.

తెలుగు నేలపై దీపావళి పండుగకు ప్రత్యేకమైన చాయ ఉంది. ఉదయం నూనెస్నానంతో మొదలై, సాయంత్రం దీపాలతో ముగిసే ఈ పండుగ ప్రతి ఇంటిని ఆత్మీయతతో నింపుతుంది. అద్దె ఇళ్లలోనైనా, పల్లెలో మట్టి గోడల మధ్యనైనా, వెలుగు పంచే దీపం ముందు అందరూ సమానమే. మన పూర్వీకులు దీపావళిని శుద్ధత, సౌభాగ్యం, ఆనందం అనే మూడు విలువల ప్రతీకగా చూశారు. ఇంటి ముందు వెలిగే దీపాలు కేవలం శుభానికి సూచకాలు కాదు, అవి మన హృదయంలోని శాంతిని గుర్తు చేసే చిహ్నాలు.

ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల్లో దీపావళి ఒక పండుగ మాత్రమే కాదు, సాంప్రదాయ జీవన విధానంలో భాగం. పిల్లలు పటాకులు కాలుస్తూ ఆనందిస్తారు, పెద్దలు పండుగ వంటకాల్లో ప్రేమను కలిపి వడ్డిస్తారు. ఇక రంగవల్లులు, గుమ్మాల దీపాలు, కొత్త దుస్తుల సువాసన లాంటివి కలిసి ఒక మంచి అనుభూతిని కలిగిస్తాయి. ఈ పండుగలో మన కుటుంబాలు కలుసుకుంటాయి, మన హృదయాలు వెలుగుతాయి. ఆధునికత మధ్యలోనూ ఈ సాంస్కృతిక అనుబంధం మన తెలుగు జీవితంతో దగ్గరి సంబంధంలో ఉంటుంది. మన పండుగల శోభ కేవలం వెలుగులోనే కాదు, మన కలయికలో ఉంది.

దీపం అనేది మన సంస్కృతిలో వెలుగుకు మాత్రమే కాదు, జీవన తాత్పర్యానికి ప్రతీక. చీకటిలో ఒక దీపం వెలిగినప్పుడు ఆ చిన్న జ్యోతి మనలో ఆశను మేల్కొలుపుతుంది. మనసులోని చీకటిని పారద్రోలే చైతన్యానికి సూచన. సమాజం అంధకారంలో మునిగిపోయినప్పుడు ఒక ఆలోచన, ఒక చర్య, ఒక సహనం కూడా ఒక దీపమవుతుంది. ప్రతి సంవత్సరమూ దీపావళి మనకు అదే సందేశాన్ని గుర్తు చేస్తుంది. చీకటిని తిట్టడం కాదు, వెలుగును వెలిగించడం నేర్చుకోవాలని అది చెబుతుంది. ఈ పండుగ మన విలువలను పునరాలోచించే ఒక సందర్భం. మన మధ్య పెరుగుతున్న అసహనం, దూరం, స్పర్ధ వంటి చీకట్లను తొలగించి పరస్పర గౌరవం, ప్రేమ, సహనం వంటి వెలుగులను రగిలించాలని దీపం మనకు గుర్తు చేస్తుంది.

ఇప్పటి కాలంలో ఈ వెలుగు పండుగకు కొత్త అర్థం వచ్చింది. పర్యావరణం కాపాడటం, శబ్ద కాలుష్యం తగ్గించడం, సహజ దీపాలను ఉపయోగించడం వంటి మార్పులు మన సమాజం పట్ల మన బాధ్యతను తెలియజేస్తున్నాయి. వెలుగు అంటే కేవలం ప్రకాశం కాదు, అది సరికొత్త మార్గానికి సూచన. మనం వెలిగించే ప్రతి దీపం మన సమాజంలో కొత్త ఆలోచనకు ఆరంభం కావాలి.

కాలం మారినట్లు పండుగల రూపం కూడా మారింది. పల్లెలో ఒకప్పుడు మట్టి దీపాలు వెలిగించి, ఇంటి ముందు రంగవల్లులు వేసి, పొరుగువారితో పంచుకున్న ఆనందం ఇప్పుడు నగరాల్లో కొంచెం వేరే రూపంలో కనిపిస్తోంది. ప్రకాశించే విద్యుత్ దీపాలు, రంగురంగుల అలంకరణలు, ఆన్‌లైన్ కొనుగోళ్లు, పటాకుల ప్రకంపనల మధ్య దీపావళి ఆత్మ నెమ్మదిగా మారుతోంది. అయినప్పటికీ ఆ పండుగ సారాంశం మాత్రం మన మనసులో ఇంకా వెలుగుతోంది. ఇప్పటి దీపావళి మార్కెట్ ప్రభావం, వినియోగపు ప్రలోభాలు, వేగంగా మారుతున్న జీవనశైలుల ప్రతిబింబం. కానీ ఈ ఉత్సాహం వెనుక ఒక ఆత్మపరిశీలన ఉంది. మనం వెలిగించే దీపాలు కేవలం బయటకే కాదు, మనలోని శాంతి, నమ్మకం, ప్రేమలను కూడా వెలిగించాలి. పటాకుల ప్రకాశం ఆకాశాన్ని నింపినా, మన హృదయం వెలిగితేనే ఆ వెలుగుకు విలువ ఉంటుంది.

సాంకేతికత మన జీవనాన్ని సులభతరం చేసింది, కానీ మన సంబంధాలను మానవత్వంతో ఉంచుకోవడం మన బాధ్యత. దీపావళి మనకు అదే గుర్తు చేస్తుంది. ఒక చిన్న దీపం చీకటిని ఎంత తక్కువలోనైనా తాకగలదో, మనం కూడా మన పరిధిలో మార్పు తీసుకురాగలమని ఇది చెబుతుంది. మన ఆధునిక జీవన విధానం ఎంత వేగంగా పరిగెత్తినా, ఈ పండుగ మనను క్షణం ఆగమని చెబుతుంది. వెలుగు అంటే భౌతిక ఆనందం మాత్రమే కాదు, ఆత్మలోని ప్రశాంతత కూడా. మనం వెలిగించే ప్రతి దీపం మనలోని విలువలను మళ్లీ మేల్కొలిపే జ్ఞాపకం కావాలి.

దీపావళి అనేది వెలుగుల పండుగ మాత్రమే కాదు, అది మనలోని చీకటిని గుర్తించి దానిని తొలగించాలనే ఆలోచనకు ఆహ్వానం. ప్రతి దీపం మనసులోని మసక వెలుగును మళ్లీ మెరిపించేందుకు ఒక గుర్తు. మనం వెలిగించే ఆ చిన్న దీపం మన లోకాన్ని మాత్రమే కాదు, మనలోని మానవత్వాన్ని కూడా వెలిగించగలదని దీపావళి చెబుతుంది. ఈ పండుగ మనలో కొత్త ప్రారంభానికి స్ఫూర్తి. పాత దుఃఖాలను, అసూయలను, ద్వేషాలను విడిచిపెట్టి కొత్త ఆలోచనలను స్వాగతించాల్సిన సమయం ఇది. మన ఇంటి ముందు వెలిగే దీపం మనలోని నిశ్శబ్ద కోణాలకూ వెలుగు చల్లాలి. సమాజం మారుతున్నా, విలువలు మారకూడదనే జ్ఞాపకం దీపావళి మనకు ఇస్తుంది.

తెలుగు సంస్కృతిలో దీపం ఒక సాధారణ వస్తువు కాదు. అది ఆశ, ప్రేమ, ధైర్యం, నమ్మకం అనే భావాల ప్రతీక. ప్రతి దీపావళి మనలోని ఆ ఆత్మవెలుగును మేల్కొలిపే పండుగ. ఈ పండుగ మన ఇళ్లను ప్రకాశింపజేస్తూనే మన మనసులను కూడా ప్రశాంతతతో నింపాలని ఆశిద్దాం. వెలుగుతో జీవనాన్ని అందంగా మార్చే ప్రయత్నం ప్రతి మనిషి చేతిలోనే ఉంది